Rond 1500 is Graaf Hendrik III van Nassau, kamerheer van Keizer Karel V, begonnen met zijn gefortificeerde paleis (een paleis binnen een fort) naar Italiaans (Renaissance) voorbeeld te bouwen. De beste neerslag van deze vesting is te vinden op de kaart van Maurits uit ca 1600.
Deze plattegrond is omgezet naar een maquette (Bredas Museum) De twee hoge torens achter het paleis zijn de restanten van het Polanenslot. In deze situatie is het paleis zelf nog niet geheel afgebouwd tot een rechthoek. Dit is later gebeurd door Koning-stadhouder Willem III. De bastions zijn is de loop der eeuwen vergroot en verzwaard. Bij de ontmanteling van de vesting in het midden van 1900 is de singel ontstaan met de huidige oppervlakte.
Mauritskaart en maquette ca 1600
De huidige situatie staat hieronder afgebeeld. Op de luchtfoto is de oude vesting uit 1600 geprojecteerd. In de afgelopen jaren zijn bij allerlei werkzaamheden bouwsporen van het Nassauslot/vesting ontdekt. De bekende locaties zijn op onderstaande kaart afgebeeld.
Rode stip: vindplaatsen van muurresten of anders.
Gele stip: potentiële vindplaatsen zonder resultaat (wallen van aarde).
Maquette ca 2000 (in Duiventoren) Luchtfoto met oude vesting
Een aantal van deze archeologische vondsten zijn op het terrein met (glazen) bordjes op zuilen, in de gebouwen met (glazen) bordjes op muren of met een “voetprint” door dwars bestrate klinkers in de bestrating weer gegeven.